۵ روش پرداخت متداول در تجارت بین‌المللی
برای رقابتی شدن در تجارت امروز، صاحبان مشاغل باید جهانی بیندیشند.
برای فروش در سطح بین‌المللی، ارائه روش‌های پرداخت مناسب و ایمن همراه با ایجاد شرایط مطلوب هم برای خریدار (واردکننده) و هم برای فروشنده (صادرکننده)، بسیار مهم است.
در تجارت بین‌المللی خطراتی وجود دارد. واردکنندگان می‌خواهند کالاهای خود را قبل از پرداخت دریافت کنند و صادرکنندگان مایلند قبل از ترخیص کالا، پولشان را وصول کنند.
به همین دلیل است که روش‌های پرداخت قابل‌اعتماد از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
۵ نوع روش پرداخت اصلی وجود دارد:
روش پیش‌پرداخت (Cash in Advance)
روش پیش‌پرداخت برای صادرکنندگان مطمئن‌ترین روش است زیرا قبل از ارسال کالا و انتقال مالکیت به آن‌ها پرداخت می‌شود.
معمولاً پرداخت‌ها از طریق حواله‌های بانکی (wire transfers) یا کارت اعتباری انجام می‌شود.
این روش با حداقل منفعت برای واردکنندگان همراه است زیرا خطر حمل نشدن کالا را دارد و همچنین برای جریان نقدینگی تجاری روش چندان مطلوبی محسوب نمی‌شود.
معمولاً از این روش فقط برای خریدهای کوچک استفاده می‌شود. صادرکنندگانی که فقط از روش پیش‌پرداخت استفاده می‌کنند نمی‌تواند رقابتی عمل کنند.
روش پرداخت اعتبار اسنادی (Documentary Credit or Letter of Credit)
اعتبار اسنادی، اساساً تعهدی از سوی یک بانک برای پرداخت به صادرکننده در صورت اجرای صحیح تمام شرایط قرارداد است. این روش یکی از امن‌ترین روش‌های پرداخت است که به نفع هم فروشنده و هم خریدار است.
روش پرداخت اعتبار اسنادی در صورتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که واردکننده نزد صادرکننده اعتبار ایجاد نکرده باشد اما صادرکننده با بانک واردکننده مشکلی نداشته باشد.
مراحل کلی تراکنش اعتبار اسنادی به این شرح است:
- قرارداد مورد مذاکره قرار گرفته و تائید می‌شود؛
- واردکننده برای اعتبار اسنادی نزد بانک خود اقدام می‌کند؛
- اعتبار اسنادی توسط بانک گشاینده اعتبار تنظیم می‌شود و صادرکننده و بانک صادرکننده (بانک وصول‌کننده) توسط بانک واردکننده مطلع می‌گردند؛
- کالا ارسال می‌شود؛
- مدارک تأیید حمل کالا و کلیه شرایط فروش توسط صادرکننده به بانک صادرکننده ارائه می‌گردد و این بانک اسناد را به بانک گشاینده واردکننده ارسال می‌کند؛
- بانک گشاینده پس از تأیید اسناد وجه را به بانک صادرکننده پرداخت می‌کند؛
- واردکننده کالا را دریافت می‌کند.
مطالعه بیشتر: ۶ استراتژی کلیدی در جهت برگزاری یک مذاکره موفق
روش وصولی اسنادی (ِDocumentary Collection)
روش وصولی اسنادی زمانی استفاده می‌شود که صادرکننده از بانک خود بخواهد اسناد مربوط به فروش را با درخواست ارائه اسناد به خریدار به‌عنوان درخواست پرداخت به بانک واردکننده ارسال نماید و قید کند که این اسناد را در چه زمانی و با چه شرایطی می‌توان در اختیار خریدار قرار داد.
واردکننده در صورتی می‌تواند کالا را تصاحب کند که اسناد حمل آن را در اختیار داشته باشد.
اسناد فقط پس از پرداخت وجه به خریدار ارائه می‌شود.
پرداخت را می‌توان به دو روش انجام داد:
اسناد در مقابل پرداخت وجه
صادرکننده اسناد مالکیت یک دارایی را در اختیار بانک خود قرار می‌دهد و پس از دریافت وجه به واردکننده ارائه می‌دهد.
سپس واردکننده می‌تواند از اسناد برای تصاحب کالا استفاده کند.
خطری که برای صادرکننده وجود دارد این است که شاید واردکننده از پرداخت امتناع کند و حتی اگر واردکننده نتواند کالا را دریافت کند، صادرکننده حق وصول بسیار اندکی دارد.
نحوه عملکرد اسناد در مقابل پرداخت وجه به این شرح است:
- قرارداد مورد مذاکره قرار گرفته و تائید می‌شود؛
- صادرکننده کالا را ارسال می‌کند و تمام مدارک مبنی بر تائید تراکنش را در اختیار بانک خود قرار می‌دهد؛
- بانک صادرکننده اسناد را به بانک واردکننده ارسال می‌کند؛
- بانک واردکننده با ارائه اسناد از واردکننده درخواست پرداخت می‌کند؛
- واردکننده وجه مورد نظر را به بانک خود پرداخت می‌کند؛
- بانک واردکننده وجوه پرداختی را به بانک صادرکننده ارسال می‌کند؛
- بانک صادرکننده وجه را به صادرکننده پرداخت می‌کند.
اسناد در مقابل پذیرش برات
بانک صادرکننده به نمایندگی از صادرکننده از بانک واردکننده می‌خواهد تا اسناد تراکنش را در اختیار واردکننده قرار دهد.
نحوه عملکرد اسناد در مقابل پذیرش برات به این شرح است:
- قرارداد مورد مذاکره قرار گرفته و تائید می‌شود؛
- صادرکننده کالا را ارسال می‌کند و اسناد معامله را در اختیار بانک خود قرار می‌دهد؛
- بانک صادرکننده اسناد را به بانک واردکننده ارسال می‌کند؛
- بانک واردکننده با ارائه اسناد از واردکننده درخواست پرداخت وجه می‌کند؛
- واردکننده وجه مورد نظر را پرداخت می‌کند و پس از دریافت اسناد کالا را تصاحب می‌کند؛
- وجه مورد نظر را بانک واردکننده به بانک صادرکننده ارسال و این بانک هم به صادرکننده پرداخت می‌کند.
روش پرداخت حساب باز(Open Account)
حساب باز فروشی است که در آن کالاها قبل از پرداخت وجه معمولاً طی ۳۰، ۶۰ یا ۹۰ روز ارسال و تحویل داده می‌شوند.
این روش پرداخت یکی از سودمندترین گزینه‌ها برای واردکننده است، اما برای صادرکننده ریسک بالایی دارد.
خریداران خارجی اغلب از صادرکنندگان می‌خواهند که حساب‌های باز ارائه دهند، زیرا در کشورهای دیگر بسیار متداول است و پرداخت پس از دریافت (payment-after-receipt) ساختار مطلوب‌تری برای قیمت نهایی است.
روش پرداخت امانی (consignment)
پرداخت امانی از جهاتی مشابه روش حساب باز است، اما فقط پس از فروخته شدن کالا توسط صادرکننده و توزیع‌کننده به مشتری نهایی، برای واردکننده ارسال می‌گردد.
صادرکننده مالکیت کالا را تا زمان فروش حفظ می‌کند.
صادرات به این روش بسیار پر ریسک است زیرا هیچ تضمینی برای صادرکننده وجود ندارد.
بااین‌حال، به آن‌ها کمک می‌کند تا رقابتی‌تر شوند زیرا کالاها برای فروش سریع‌تر در دسترس قرار می‌گیرند.
فروش به روش پرداخت امانی هزینه‌های صادرکننده برای ذخیره موجودی را کاهش می‌دهد.
منبع: Statrys
