آیا تغییر فرهنگ‌سازمانی امکان‌پذیر است؟
تغییر فرهنگ امکان‌پذیر نیست. ویلموت بیان می‌کند: مدیران ممکن است از طریق مدیریت فرهنگ، قصد کنترل بیشتر روی کارکنان داشته باشند، تا محدوده احساسی را به تسخیر خود در آورند و با کمک خودنظارتی و خود مدیریتی وظیفه کنترل از مدیران به کارکنان انتقال می یابد در نتیجه کارکنان دارای اختیار در کار خویش می‌باشند اما در اصل به خواسته سازمان عمل می‌کنند.
تامپسون و مک هیو(۲۰۰۲) معتقدند: مدیر سازمان، با مدیریت کردن معناها و ارزش‌های کارکنان به دنبال دستیابی به منابع درونی، کنترل و تعهد کارکنان است.
تغییر فرهنگ‌سازمانی امکان‌پذیر است. فرهنگ‌سازمانی با توجه به شرایط متغیر محیط و کارکنان سازمان دچار تحولات اجتناب ناپذیری می شود. هلریگل معتقد است فرهنگ‌سازمانی به دلایل زیر تغییر می یابد:
تغییر ضوابط برای استخدام افراد جدید- تغییر شرایط چگونگی برخورد با موقعیت ها- تغییر مسائلی که مدیران و کارکنان به آن توجه دارند.- تغییر رسوم و تشریفات سازمانی- تغییر ضوابط برای اختصاص پاداش
(هریس و اوگبونا ۱۹۹۸) دیدگاه های متفاوت درباره امکان‌پذیری تغییر فرهنگ را در ۳ دیدگاه خلاصه می‌کنند:
- فرهنگ را می‌توان مدیریت کرد
- فرهنگ قابل مدیریت شدن نیست
- فرهنگ قابل دست‌کاری است
تغییر موفقیت‌آمیز فرهنگ‌سازمانی به رعایت موارد زیر بستگی دارد:
- فرهنگ قدیمی سازمان باید درک شود زیرا فرهنگ جدید امکان خودنمایی و توسعه را وقتی پیدا می کند که کارکنان و مدیران آن را درک کنند.
- فراهم کردن شرایط برای حمایت از کارکنان و تیم ها که دارای عقایدی برای فرهنگ بهتر می‌باشند.
- برخورد با دیدگاه فرهنگ جدید به عنوان اصل راهنما و هدایت کننده برای تغییر.
- تغییرات فرهنگی در سطح سازمان بین ۵ تا ۱۰ سال طول می کشد.
- نمایان کردن فرهنگ جدید برای به کار بردن در عمل.
از نظر استیفن رابینز عواملی که باعث حفظ و نگهداری فرهنگ‌سازمانی می شود عبارت است از:
- گزینش: هدف گزینش این است که افرادی شناسایی و استخدام شوند که برای انجام موفقیت‌آمیز کار مورد نظر دانش، اطلاعات، مهارت و توانایی‌های لازم را داشته باشند.
- سازمان عالی مدیریت: مدیران ارشد از طریق گفتار و کردار، هنجارها و معیارهایی را ارائه می‌کنند که دست به دست می‌شود و پس از طی سلسله مراتب به همه جای سازمان می‌رسد.
- جامعه‌پذیری: مسئله مهم این است که افراد با فرهنگ سازمان خو بگیرند و آن را رعایت نمایند. اگر افراد با فرهنگ سازمان آشنا نباشند پس از استخدام موجب مخدوش شدن باورها و عاداتی می‌شود که در سازمان رایج است. پذیرش و رعایت فرهنگ‌سازمانی را جامعه‌پذیری کارکنان می‌نامند.
مطالعه بیشتر: ۷ روند برتر تغییر سازمانی
شیوه‌های آشنایی با فرهنگ‌سازمانی
- ممکن است افراد تازه استخدام مستقیما در مشاغل خود قرار گیرند و آشنایی آنها با فرهنگ‌سازمانی در حین انجام وظیفه صورت می‌گیرد (غیر رسمی).
- ممکن است آشناسازی فرد با فرهنگ‌سازمانی به صورت جلسه معارفه و رسمی صورت گیرد و هر قدر جلسه معارفه رسمی‌تر باشد مدیریت در اجرای برنامه نقش موثرتری خواهد داشت (رسمی).
شیوۀ تغییردادن فرهنگ‌سازمانی
- یک بحران شدید
- تغییر در رهبری
- سازمان‌های کوچک و نوپا
- فرهنگ ضعیف
- بحران ضربه‌ای است که وضع موجود را بر هم می زند و موجودیت فرهنگ‌سازمانی را زیر سؤال می‌برد
- رهبر جدیدی که در رأس هرم قرار می‌گیرد احتمالاً مجموعه ای از ارزش‌های جدید برای سازمان در نظر می‌گیرد
- ساختارهای کوچک و نوپا به دلیل این که هنوز اصول و ارزش‌ها در آنها نهادینه و جا افتاده نشده اند راحت‌تر می‌توانند تغییر فرهنگ دهند
- فرهنگ‌های ضعیف در مقابل فرهنگ‌های قوی به‌راحتی دستخوش تغییرات قرار می‌گیرند
مطالعه بیشتر: چرا فرهنگ‌سازمانی اهمیت دارد؟
